เมื่อ X-Ray หรือ อัลตร้าซาวด์ ไม่ใช่คำตอบสุดท้ายของการวินิจฉัยสัตว์ป่วย
CT Scan หรือ เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์เป็นหนึ่งในตัวช่วยสัตวแพทย์ในการวินิจฉัยโรคหรืออาการป่วยของสัตว์ป่วย
เนื่องในปัจจุบันในสัตว์เลี้ยง อาทิ สุนัข และแมว ได้มีการนำเทคโนโลยีต่างๆ ที่ทันสมัยของคน เช่น การตรวจ CT (Computerized Tomography) หรือ เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ มาใช้ในการตรวจวินิจฉัยโรคสัตว์มากขึ้น ซึ่งช่วยให้สามารถวินิจฉัยได้อย่างแม่นยำมากขึ้น
วิดีทัศน์ "CT SCAN นวัตกรรมสแกนโรคสัตว์"
ผศ.ดร.น.สพ.เฉลิมพล เล็กเจริญสุข ที่ปรึกษาด้านนวัตกรรมและวิจัย
ปัญหาของการตรวจรักษาสัตว์เลี้ยงที่มักพบได้บ่อยๆ
X-Ray หรือ อัลตร้าซาวด์ ยังไม่สามารถวินิจฉัยโรคได้
ไม่รู้ว่าสัตว์ที่ป่วยมะเร็งนั้นอยู่ในระยะใด แพร่กระจายไปทั่วร่างหรือยัง
โรคลมชักในสุนัข ส่วนหนึ่งมาจากเนื้องอกในสมอง แต่ตรวจไม่ได้
ไม่รู้ว่า “จะไปต่อหรือพอแค่นี้”
ลองเช็คดูว่าสัตว์เลี้ยงของท่าน
มีปัญหาสุขภาพเหล่านี้หรือไม่
1. โรคเนื้องอก
2. โรคระบบสมอง
3. โรคระบบกระดูก กล้ามเนื้อ ข้อต่อและกระดูกสันหลัง
4. ระบบช่องท้องและทรวงอก
5. โรคระบบหลอดเลือด
6. โรคนิ่วและโรคไต
เพราะปัญหาสุขภาพเหล่านี้
อาจจำเป็นต้องทำ CT SCAN
CT SCAN
นวัตกรรมสแกนโรคสัตว์
เทคโนโลยีนี้ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อวินิจฉัยโรค และความผิดปกติของร่างกายสัตว์ ด้วยการฉายรังสีเอกซเรย์ไปยังบริเวณที่ต้องการตรวจบนร่างกาย เพื่อดูอวัยวะภายในและทำการวินิจฉัยโรคหรือใช้ในการติดตามโรคที่เป็นอยู่ต่อไป เครื่อง CT Scan จะให้รายละเอียดของภาพมากกว่าการเอกซเรย์แบบธรรมดาทั่วไป โดยทางโรงพยาบาลสัตว์สวนหลวงสัตวแพทย์ (SLV) ได้ติดตั้งเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ชนิด 16 สไลด์ หรือ CT 16 Slices เป็นเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ความเร็วสูง สามารถสแกนได้เร็วถึง 16 ภาพ ต่อการหมุน 1 รอบ โดยใช้เวลาไม่เกิน 0.75 วินาที
ประโยชน์ของ CT Scan ในสัตว์
- ใช้ตรวจค้นหาความผิดปกติของอวัยวะภายในต่างๆ
- ช่วยในการวินิจฉัย
- ช่วยในการวางแผนการรักษา
- ใช้ติดตามผลในการรักษาของสัตวแพทย์
โรคและอาการที่ CT SCAN สามารถบอกได้
เครื่องสามารถช่วยสัตวแพทย์ในการวินิจฉัย เนื้องอก มะเร็ง กระดูกแตกร้าว เป็นต้น
เครื่องสามารถช่วยสัตวแพทย์ในการวินิจฉัยขนาดก้อนในปอด ภาวะติดเชื้อหรืออักเสบของเนื้อเยื่อ เส้นเลือดแดงใหญ่ เนื้องอกหัวใจ เส้นเลือดเลี้ยงหัวใจ ปริมาณน้ำในช่องอก เป็นต้น
เครื่อง CT SCAN สามารถช่วยสัตวแพทย์ในการวินิจฉัยโรคตับ ดูความผิดปกติของลำไส้ตีบตัน หรือมีสิ่งแปลกปลอม ถุงน้ำดี ตับอ่อนอักเสบ โครงสร้างของไต นิ่วในไต นิ่วในทางเดินปัสสาวะ ก้อนในมดลูก การอักเสบติดเชื้อในช่องท้อง เป็นต้น
เครื่อง CT SCAN สามารถช่วยสัตวแพทย์ในการวินิจฉัยโรคกระดูกได้หลากหลาย ทั้งร้าว แตก กดทับ ผิดรูป รวมถึงมะเร็งกระดูกได้ เป็นต้น
CT สามารถตรวจความผิดปกติของโรคระบบประสาท และสมองได้ การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สามารถมองเห็นต่อมใต้สมอง ตา ต่อมน้ำลาย ต่อมน้ำเหลือง ต่อมไทรอยด์และคอ เป็นต้น
การตรวจ CT Scan ไม่ได้ใช้ในการตรวจโรคข้อเสื่อมปกติ แต่จะใช้เมื่อสัตวแพทย์สงสัยภาวะความผิดปกติอื่นๆ เช่น สงสัยว่ามีเส้นเอ็นหรือหมอนรองกระดูกบาดเจ็บ สงสัยโรคเนื้องอกในข้อ เป็นต้น
เนื่องจากหูชั้นกลางและหูชั้นในมีลักษณะทางกายวิภาคที่ลึกลับซับซ้อน CT Scan จะช่วยตรวจหาความผิดปกติของหูทั้ง 2 ส่วนได้ดีกว่าใช้กล้องตรวจหูอย่างเดียว
การส่งทำ CT scan บริเวณจมูกและไซนัส มีประโยชน์ในรายที่มีภาวะแทรกซ้อนของโรคไซนัสอักเสบ เนื้องอกในโพรงจมูก ช่วยหาสาเหตุของภาวะมีน้ำมูกเรื้อรัง ช่วยวางแผนในการรักษา
เทคโนโลยี CT Scan ช่วยให้สัตวแพทย์ประเมิน และวางแผนรักษากระดูกขากรรไกรของสัตว์ป่วยว่ารากฟันอักเสบเพียงใด และตรวจสอบเนื้องอกในช่องปากได้ชัดเจน ทำให้วางแผนการรักษาได้ดีขี้น
คุณภาพเคียงคู่การวินิจฉัย
ศูนย์เอกซเรย์คอมพิวเตอร์สัตว์เลี้ยง โรงพยาบาลสัตว์สวนหลวงสัตวแพทย์ (SLV ANIMAL CT SCAN CENTER) เป็นหนึ่งในหน่วยงานของโรงพยาบาลสัตว์สวนหลวงสัตวแพทย์ (SLV) ซึ่งได้รับมาตรฐานสถานพยาบาลสัตว์ TAHSA และ ISO 9001:2015 ที่ให้ความสำคัญอย่างยิ่งกับสุขภาพสัตว์และสวัสดิภาพสัตว์ เพราะเรายึดมั่นว่า “ที่ SLV แมวหมาต้องมาก่อน เรื่องอื่นไว้ทีหลัง” (Pet First)
ทีมสัตวแพทย์ศูนย์ CT SCAN สัตว์เลี้ยง
สพ.ญ.ทินรัตน์ เผงพิมาย
สพ.ญ.กนกวรรณ คิ้วสุวรรณ
สพ.ญ.กัญญาวีร์ จิตต์วัฒนาอารีย์
สพ.ญ.ภัทรวดี สิงห์สุทธิโสทร
อ.น.สพ.ธนพล สันติวัฒนธรรม
สพ.ญ.สุวีรยา นาจำเริญ
6 ขั้นตอนในการทำ CT Scan สัตว์เลี้ยง
1. การเตรียมตัวสัตว์
งดน้ำ งดอาหาร ก่อนทำ CT 6-12 ชั่วโมง
เจ้าของสัตว์ควรแจ้งให้สัตวแพทย์ทราบถึงประวัติการป่วยและการแพ้ต่างๆ ของสัตว์
2. การตรวจร่างกายและตรวจเลือด
เราจำเป็นต้องมีการตรวจร่างกายและตรวจเลือดอย่างละเอียดเพื่อประเมินว่าวางยาสลบได้หรือไม่ และเพื่อให้มั่นใจว่าการดมยาสลบสามารถทำได้อย่างปลอดภัย
3. การวางยาสลบ
สัตว์จะได้รับการวางยาสลบด้วยการดมยาสลบภายใต้การควบคุมของสัตวแพทย์เหมือนกับการวางยาสลบเพื่อการผ่าตัด เพื่อให้สัตว์อยู่นิ่ง ซึ่งจะทำให้ได้ภาพรังสีวินิจฉัยที่ชัดเจน ง่ายต่อการอ่านผล
4. การให้สารทึบรังสี
ในสัตว์ป่วยบางราย สัตวแพทย์อาจให้สารทึบรังสี (Contrast Material) เข้าไปในร่างกายเพื่อช่วยให้ภาพถ่ายในบริเวณต่าง ๆ ที่ต้องการตรวจเห็นได้ชัดเจนขึ้น
5. การทำ CT Scan
เมื่อเริ่มทำ CT Scan สัตว์ป่วยจะถูกจัดท่าบนเตียงของเครื่องสแกน เตียงจะถูกเคลื่อนเข้าไปภายในเครื่อง ให้บริเวณที่ต้องการจะสแกนอยู่ตรงกับวงแหวนสแกน และเครื่องจะเริ่มทำการสแกนด้วยการหมุนเพื่อฉายรังสีเอกซเรย์ไปรอบ ๆ ตัวสัตว์ป่วย โดยที่เครื่องคอมพิวเตอร์จะฉายภาพที่ได้ออกมาเรื่อย ๆ และการสแกนจะสิ้นสุดลงภายในเวลาประมาณ 10-20 นาที
6. ผลตรวจ CT Scan
- หลังทำ CT Scan เสร็จ เครื่องคอมพิวเตอร์จะประมวลภาพออกมา รังสีสัตวแพทย์จะอ่านผลที่ได้และรายงานต่อสัตวแพทย์ผู้ดูแล ซึ่งสัตวแพทย์จะสรุปผลการตรวจและพูดคุยกับเจ้าของสัตว์ป่วยต่อไป ขั้นตอนนี้จะใช้เวลา 1-7 วันในการทราบผล
แต่หากเป็นภาวะวิกฤตอย่างเร่งด่วน รังสีสัตวแพทย์จะแจ้งผลให้สัตวแพทย์เจ้าของไข้ทราบในทันที
FAQ
สิ่งที่ควรรู้เกี่ยวกับ CT Scan ในสัตว์เลี้ยง
การตรวจ CT Scan เป็นการตรวจหาความผิดปกติของอวัยวะต่างๆ ในร่างกายสัตว์ป่วยด้วยรังสีเอกซ์โดยการฉายรังสีเอกซ์ผ่านอวัยวะที่ต้องการตรวจ แล้วใช้คอมพิวเตอร์ประมวลผลสร้างภาพ ซึ่งสามารถสร้างได้ทั้งภาพในระนาบต่างๆ หรือจะ แสดงเป็นภาพ 3 มิติ CT เป็นวิธีการสร้างภาพวินิจฉัยที่มีประสิทธิภาพอย่างรวดเร็วในทางสัตวแพทย์
CT ย่อมาจาก Computed Tomography เทคนิคการถ่ายภาพนี้ใช้หลอดเอ็กซ์เรย์ที่หมุนเป็นวงกลมขนาดใหญ่รอบตัวสัตว์ป่วย ลำแสงเอ็กซเรย์ เคลื่อนผ่านร่างกายและตรวจพบโดยเครื่องตรวจจับจำนวนมากที่อยู่รอบ ๆ วงแหวนเดียวกัน คอมพิวเตอร์จะรวบรวมข้อมูลที่ได้มาทั้งหมดเกี่ยวกับความหนาแน่นของเนื้อเยื่อที่ลำแสงเอ็กซเรย์เดินทางผ่าน จากนั้นจะสร้างภาพตัดขวางของระนาบใดๆ ที่ผ่านร่างกาย ในแง่หนึ่ง เปรียบเสมือนการแบ่งส่วนของร่างกายออกเป็นชิ้นบางๆ เหมือนขนมปัง ซึ่งจะให้ภาพที่ละเอียดสูงกว่าภาพถ่ายรังสีทั่วไป
เสี่ยงต่อการวางยาสลบ
ปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารทึบรังสี มีโอกาสที่สัตว์ป่วยที่ต้องใช้สารทึบรังสีอาจจะมีอาการแพ้หลังจากได้รับสารเข้าสู่ร่างกาย เช่น ผื่นคัน หายใจติดขัด อาการในระบบทางเดินอาหาร เป็นต้น แต่พบในสัตว์ได้น้อยมาก
ต้องอดอาหารและน้ำก่อนทำ CT Scan เป็นเวลา 6-12 ชั่วโมง
เราจำเป็นต้องมีการตรวจร่างกายและตรวจเลือดอย่างละเอียดเพื่อประเมินว่า สัตว์ป่วยวางยาสลบได้หรือไม่ และเพื่อให้มั่นใจว่าการดมยาสลบสามารถทำได้อย่างปลอดภัย
การสแกน CT ช่วยให้เราได้ภาพตัดขวางจำนวนมาก และใช้เวลาตั้งแต่ 10-20 นาทีจึงจะเสร็จสมบูรณ์ และการสแกนจะดำเนินการกับสัตว์ภายใต้การดมยาสลบ
จำเป็นต้องมีการวางยาสลบสัตว์ป่วย เพื่อให้แน่ใจว่าสัตว์อยู่นิ่งตลอดระยะเวลาการตรวจ เพื่อให้ได้ภาพคุณภาพสูงสำหรับการวินิจฉัยที่ถูกต้อง
สัตว์ส่วนใหญ่มีผลข้างเคียงจากยาสลบเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย แต่ในสัตว์ที่ป่วยหนักหรือสัตว์ไม่ปกติ และอาจมีปฏิกิริยารุนแรงต่อยาสลบ ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ในบางครั้ง นอกจากนี้ อาจมีอาการแพ้หรืออาการไม่พึงประสงค์อื่นๆ ต่อยาสลบในสัตว์บางชนิด อย่างไรก็ตามอาการเหล่านี้พบได้น้อยมาก
CT มีประโยชน์มากในการวินิจฉัยความผิดปกติของหัว กระดูกสันหลัง ข้อต่อ เนื้อเยื่ออ่อน และกระดูก นอกจากนั้น ได้แก่ ปัญหาเกี่ยวกับจมูกและไซนัส ความผิดปกติของหูชั้นกลางและชั้นใน การตรวจพบเนื้องอกและตำแหน่งสำหรับการวางแผนการผ่าตัด การบาดเจ็บของกล้ามเนื้อและโครงกระดูกและกะโหลกศีรษะ โรคกระดูกสันหลัง การประเมินการแพร่กระจายของทรวงอก และการประเมินปัญหาความเสื่อมในข้อต่อบางข้อ
ในการตรวจ CT Scan เกือบทุกส่วนมักจะมีการฉีดสารทึบรังสี เพื่อความคมชัดของภาพและทำให้สามารถมองเห็นร่องรอยของโรคได้อย่างชัดเจนมากยิ่งขึ้น การฉีดสารทึบรังสีหรือไม่ฉีดนั้นล้วนขึ้นอยู่กับดุลพินิจของสัตวแพทย์เป็นผู้ตัดสินใจ แต่พบว่าการฉีดสารทึบรังสีในสัตว์นั้นค่อนข้างปลอดภัย แม้ว่าอาการแพ้อย่างรุนแรงจะเกิดขึ้นไม่บ่อยนัก
“สแกนเมื่อจำเป็น”
สัตว์ป่วยควรทำ CT Scan เมื่อมีเหตุจำเป็นอันสมควรเมื่อสัตว์ป่วย
มีอาการป่วยที่ปรากฏเท่านั้น โดยจะไม่ใช้ CT Scan เพื่อการคัดกรองเบื้องต้น หรือ Check up เพราะอาจจะเพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพสัตว์
CT Scan สำหรับสัตว์เลี้ยงราคาเท่าไหร่?
ปกติแล้ว ค่าใช้จ่ายของการทำ CT สำหรับสัตว์เลี้ยงขึ้นอยู่กับความซับซ้อนของการสแกน +/- มีการฉีดสารทึบรังสีด้วยหรือไม่
ค่าใช้จ่ายทั้งหมด ซึ่งรวมทั้งหมด 6 ขั้นตอน คือ 1. การให้คำปรึกษา + 2. การตรวจร่างกาย + 3. การตรวจเลือด + 4. การดมยาสลบ + 5. การทำ CT SCAN + 6. การอ่านผล CT รวมถึงการดูแลหลังดมยาสลบจนสัตว์ฟิ้นดี
โดยทั่วไปแล้ว การทำ CT Scan สุนัขและแมวที่ศูนย์เอกซเรย์คอมพิวเตอร์สัตว์เลี้ยง SLV ราคา 6,450 บาท (ไม่รวมค่าฉีดสี และ VAT 7%)
เพียง 500 เมตรจากสี่แยกศิริราชและซอยวังหลัง
ถ.อรุณอมรินทร์ ติดกรมอู่ทหารเรือ
Google Maps เพื่อการเดินทาง
ติดต่อเรา
สนใจนำสัตว์เลี้ยงเข้ารับบริการ CT SCAN กับเรา
เปิดบริการทุกวัน 9.00 – 18.00 น. ไม่เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์
ศูนย์ CT Scan สัตว์เลี้ยง
แผนที่การเดินทาง
SLV และที่จอดรถ
บรรยากาศภายใน
บริการภาพวินิจฉัยอื่นๆ
โดย น.สพ.ธนัตถ์ ธัชชนะชัย
หัวหน้าศูนย์ CT SCAN สัตว์เลี้ยง SLV
สำหรับสัตวแพทย์ / ธุรกิจ
หากสถานพยาบาลสัตว์ที่ใดมีขีดจํากัดด้านศักยภาพด้านอุปกรณ์การทำ CT SCAN สัตว์ป่วย และคุณหมอตัดสินใจจะส่งต่อสัตว์ป่วยมาทำ CT SCAN เพื่อใช้เครื่องมือขั้นสูงในการตรวจวินิจฉัยด้วยเครื่อง CT Scan หรือต้องการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญในการอ่านผล หรือต้องการเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาและหาแนวทางในการรักษาเคสสัตว์ป่วยของร้านท่าน
ขั้นตอนการส่งต่อสัตว์ป่วยระหว่างโรงพยาบาลสัตว์กับ ศูนย์ CT Scan สัตว์เลี้ยง SLV
CT Scans in Pets:
Everything You Need to Know
By John Gilpatrick
………………………………………………………………..